Τετάρτη, Δεκεμβρίου 12, 2007

Το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ

Τον τελευταίο καιρό το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, εξαιτίας των έντονων διπλωματικών διεργασιών μεταξύ Αθήνας, Σκοπίων και του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ κ. Mathew Nimic. Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι μπορεί να περιμένει πλέον η Ελλάδα από τις διαπραγματεύσεις; Μετά από σχεδόν μια δεκαπενταετία στασιμότητας με κύρια υπαιτιότητα της χώρας μας υπάρχουν περιθώρια ενός «αναίμακτου» συμβιβασμού;

Η αλήθεια είναι ότι η Αθήνα εμφανίστηκε αρκετά αυτιστική στο παρελθόν στο ζήτημα της ονομασίας της γειτονικής μας χώρας. «Σπρώχνοντας» το θέμα κάτω από το χαλί, είχαμε την απατηλή ελπίδα ότι ως εκ θαύματος μια μέρα θα λυθεί. Καθ’ αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα έχει πάρει την «ταμπέλα» του αδιάλλακτου, της πλευράς που δε δέχεται να συζητήσει το θέμα. Κι έτσι έχουμε φτάσει στο εξής παράδοξο σημείο: το πλαίσιο διαπραγμάτευσης που δεχόμαστε τώρα (σύνθετη ονομασία που να περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία»), είναι περίπου το ίδιο που απορρίπταμε κατηγορηματικά το 1993! Μόνο που τα Σκόπια, λόγω της αναγνώρισης τους από πλειάδα χωρών με το συνταγματικό τους όνομα («Δημοκρατία της Μακεδονίας»), έχουν σκληρύνει κατακόρυφα τη στάση τους και (φαίνεται ότι) δε συζητούν στη βάση αυτή.

Ευθύνες για την ολιγωρία στο ζήτημα φέρουν σαφώς και οι έξι ελληνικές κυβερνήσεις από το 1993 έως σήμερα. Ωστόσο, για τη μη επίλυση του ζητήματος, οι ευθύνες δεν είναι μόνο πολιτικές ή διπλωματικές, αλλά υπάρχουν και στο επίπεδο της κοινής γνώμης. Όπως όλα τα προηγούμενα χρόνια, έτσι και σήμερα, η πλειοψηφία του ελληνικού λαού φέρεται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις να είναι κατά οποιασδήποτε συμφωνίας για το όνομα, η οποία θα περιέχει τον όρο «Μακεδονία». Αυτό, όμως, το κομμάτι της κοινής γνώμης ξεχνάει ότι η διπλωματία βασίζεται αφενός στην διάθεση των αντιμαχόμενων πλευρών να διαπραγματευτούν και να συμβιβαστούν και αφετέρου στις διεθνείς συμφωνίες. Έτσι, λοιπόν, ξεχνάμε ότι μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο τα εδάφη της Μακεδονίας (ως γεωγραφικής οντότητας), με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913 και του Νεϊγί το 1919, δόθηκαν: 51,56% στην Ελλάδα, 38,32% στη Σερβία και 10,12% στην Βουλγαρία. Και ως γνωστόν, σ’ αυτό το 38, 32% της (τότε) Σερβίας, περιλαμβάνονται εδάφη που σήμερα ανήκουν στην ΠΓΔΜ. Άρα και οι Σλαβομακεδόνες γείτονές μας έχουν ορισμένα δικαιώματα στη χρήση του όρου.

Έτσι, λοιπόν, φτάνουμε σε ένα σημείο στο οποίο πρέπει να δώσουμε μιαν απάντηση για το ποια πρέπει να είναι η στάση της χώρας μας από τούδε και στο εξής. Έχω τη γνώμη ότι παρά τις λάθος τακτικές κινήσεις σε βάθος χρόνου, η Ελλάδα κρατάει στα χέρια της το παιχνίδι. Πρώτον, γιατί δείχνει τον τελευταίο καιρό ειλικρινή διάθεση για να συζητήσει και να συμβιβαστεί, να συναντήσει δηλαδή τα Σκόπια «στη μέση της διαδρομής». Και δεύτερον, διότι αν η ΠΓΔΜ εντείνει την αδιαλλαξία της (πράγμα διόλου απίθανο), υπάρχει πάντα –ως έσχατη λύση– το «όπλο» της αρνησικυρίας (veto) για τη μη είσοδο της χώρας στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.

Όπως φαίνεται τα πάντα στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ είναι ανοιχτά. Η υπόθεση είναι πολύ λεπτή, γι’ αυτό η ελληνική διπλωματία οφείλει να είναι πολύ προσεκτική στις τακτικές της κινήσεις. Τέλος, υπάρχει και μια ακόμα παράμετρος την οποία πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Σε ζητήματα όπως το Κυπριακό ή αυτό της ονομασίας της ΠΓΔΜ υπάρχει ένας άγραφος νόμος: η πείρα διδάσκει ότι η προηγούμενη πρόταση είναι πάντα καλύτερη από αυτή που ακολουθεί, για την πλευρά που κατά κανόνα «τραινάρει» την όλη διαδικασία. Και δυστυχώς στο ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ αυτή η πλευρά ήταν επί χρόνια η ελληνική…

Δ. Τζ.

6 σχόλια:

Unknown είπε...

Καλημέρα φίλε δ.τζ.
Νομίζω πως το Σκοπιανό είναι το Βατερλό του ελληνικού εθνικισμού.
Ο "πόλεμος" Αθήνας-Σκοπίων γίνεται όχι για σύνορα και εδάφη, αλλά για διεκδίκηση συμβόλων, σημαιών κι ένδοξων προγόνων καθώς κι η υπράσπιση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της ταυτότητας της κάθε πλευράς.

Αυτό που με κάνει να είμαι επιφυλακτικός είναι ότι το παρουσιάζουν ως μέγιστο πρόβλημα του ελληνικού λαού(ενώ είναι των πολιτικών, οι λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα) αποπροσανατολίζοντάς τον, απ'τα πραγματικά προβλήματα. Γι' αυτό επανέρχεται κάθε τρεις και λίγο.Το θέμα νεκραναστήθηκε πάλι φέτος.

Το Μακεδονικό χρησιμοποιείται από πατριδοκάπηλους για να κοιμήσει τον ελληνικό λαό. Πως θα δικαιολογήσουν οι "άρχοντες" τις αθετημένες υποσχέσεις και την δική τους άνευρη εξωτερική πολιτική;

Αυτό που προσωπικά επιθυμώ είναι η κοινά αποδεκτή ονομασία στο ζήτημα ονομασίας της γειτονικής χώρας.
Αλλά ακόμα και να ονομάσουν όπως θέλουν την περιοχή τους δεν θα είναι και το τέλος του κόσμου για μας.Ας μην μένουμε σε brands. Ας την ονομάζουμε όπως θέλουμε εμείς. Η αυτοπροσδιοριστική υποτροπή του μακεδονικού θα είναι η ταφόπλακα του ελληνικού νεοεθνικισμού κι αυτό είναι καλό.
Το όνομά μας δεν είναι η ψυχή μας!

E.A. είπε...

Το πρόβλημα δεν είναι το όνομα...είναι ένας αγώνας που έχει ήδη χαθεί...Από τη στιγμή που δεν έγινε συμφωνία επί Μητσοτάκη πλέον είναι αργά...Όλος ο κόσμος αναφερεται στα Σκόπια ως Μακεδονία...Ακόμα και πανεπιστημιακά συγγράματα!Το στοίχημα της ελληνικής κυβέρνησης πια είναι να σταματήσει το σφετερισμό της ελληνικής ιστορίας και των εθνικών συμβόλων...Δυστυχώς πιστεύω ότι η Ελλάδα για μια ακόμη φορά θα είναι η ηττημένη σε διεθνές διπλωματικό επίπεδο.Η Αμερική ήδη ξεκαθάρισε να μην ασκήσουμε veto στην είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ ό,τι και να γίνει...

ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ είπε...

Γιατί δεν αρχίζουμε και εμείς να αποκαλούμε τα σκόπια δημοκρατία της Ελλάδος να ηρεμήσουμε όλοι;

Βιργινία είπε...

Έχετε προσέξει οτι όλες οι γύρω "δυνάμεις" ( είτε λέγονται τούρκοι,είτε σκοπιανοί είτε αλβανοί) δοκιμάζουν τις αντιδράσεις και τις δυνάμεις της Ελλάδας;

cinderella είπε...

Νομίζω οτι τα είπες όλα. Έθεσες το ζήτημα στη σωστή του βάση και η ιστορική αναφορά ήταν απαραίτητη για να μην κρίνουμε σαν νεοΕλληνάρες που δεν γνωρίζουμε τίποτα από ιστορία αλλά είμαστε απόλυτα σίγουροι σε σημείο αηδίας για τις θέσεις μας. Αν το ζήτημα των Σκοπίων είχε αντιμετωπιστεί στην ώρα του τότε όλα θα ήταν διαφορετικά. Το συγκεκριμένο ζήτημα όπως και το θέμα της Ολυμπιακής κατά παράδοξο τρόπο χρόνιζουν στα συρτάρια υπουργών και κυβερνήσεων. Οι λύσεις που θα δοθούν τώρα κάθε άλλο παρά προς όφελος μας θα είναι. Στην τελική αν η χώρα δεν καταλάβει οτι τα προβλήματα δεν λύνονται μέσω της απαξίωσης τότε υπάρχει μια ελπίδα στο μέλλον να μην ξανακάνουμε τα ίδια λάθη!

Δ. Τζ. είπε...

@samael: Νομίζω ότι το Σκοπιανό είναι ένα ζήτημα μείζονος σημασίας για τη χώρα μας, ωστόσο οι μαξιμαλιστικές τάσεις που είχαμε επί χρόνια, δε βοήθησαν στην επίτευξη των στόχων. Όντως, το όνομα και τα σύμβολα δεν είναι το μόνο σημαντικό ζήτημα, αλλά έχουμε υποχρέωση να διεκδικούμε το κομμάτι της Ιστορίας και των συμβόλων που μας αναλογεί.

@e.a.: Όπως και να 'χει, έστω και τώρα πρέπει να κάνουμε μια ύστατη προσπάθεια. Είναι δεδομένο ότι με τη στάση μας επί σειρά ετών δυσχεράναμε μας τη θέση μας αυτοεγκλωβιζόμενοι σε μαξιμαλιστικές ρητορείες. Ωστόσο, ακόμα το "παιχνίδι" είναι ανοιχτό...

@νίκο: Νομίζω ότι καλό είναι να μην ακολουθήσουμε τη διπλωματία των Σκοπίων. Δεν έχουμε να κερδίσουμε κάτι από μεγαλόστομες ρητορείες, όπως έχει δείξει η πείρα...

@βιργινια: Ναι Βιργινία μου, ισχύει αυτό που λες. Μας "δοκιμάζουν" ακριβώς επειδή έχουν καταλάβει ότι είμαστε ευάλωτοι πολιτικά και διπλωματικά...

@cinderella: Συμφωνώ απόλυτα! Σ' αυτή τη χώρα νομίζουμε ότι κρύβοντας ένα πρόβλημα κάτω απ' το χαλί θα λυθεί μόνο του. Αλλά καταφέρνουμε το ακριβώς αντίθετο: το διαιωνίζουμε και στο τέλος βρισκόμαστε σε πολλές περιπτώσεις υπόλογοι στη διεθνή κοινότητα (Ολυμπιακή, Σκοπιανό).