Πως οι απεργίες πλήττουν τον τουρισμό

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κόστος των απεργιών στην πραγματική οικονομία ακόμα και αν δεν μπορεί να προσδιοριστεί σε απόλυτους αριθμούς, είναι πάντως πολύ μεγάλο. Δεν είναι μόνο ότι διακόπτεται η παραγωγική διαδικασία, «το προϊόν που προσφέρεται είναι μειωμένο και κατ' επέκταση η "χώρα γίνεται φτωχότερη"» («Καθημερινή», 3.2.12). Είναι και ότι επιτείνεται το παραγωγικό κενό (output gap) δηλαδή η διαφορά του δυνητικού προϊόντος με αυτό που παράγεται, την ίδια ώρα που ζημιογόνες ΔΕΚΟ αυξάνουν τα ελλείμματα τους (π.χ. η περίπτωση των συγκοινωνιών κατά τη διάρκεια των απεργιών).  

Στο παρόν κείμενο θα σταθώ στην επίδραση των απεργιακών κινητοποιήσεων σε ένα συγκεκριμένο αλλά πολύ σημαντικό (σύμφωνα με το ΙΟΒΕ αποτελεί το 15% του ΑΕΠ) κομμάτι της οικονομίας, τον τουρισμό.  

Είναι προφανές ότι οι πάσης φύσεως απεργίες που κόβουν την πόλη (ή τη χώρα) στα δύο, πλήττουν εκτός από τον κοινωνικό ιστό και τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους επισκέπτες της πόλης. Αν, δε, λάβουμε υπόψη μας ότι το κυριότερο εργαλείο του τουριστικού μάρκετινγκ είναι τα κοινωνικά δίκτυα και οι ιστοσελίδες καταγραφής ταξιδιωτικών εμπειριών όπως το tripadvisor, αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος της ζημιάς που μπορεί να υποστεί το τουριστικό προϊόν μιας χώρας από την παρατεταμένη αναμπουμπούλα σε δρόμους και λιμάνια. Κι αυτό γιατί είναι αδύνατο να φιλτράρεις το «word of mouth marketing» και να περιορίσεις τις αρνητικές κριτικές. Ακόμα χειρότερα: σύμφωνα, με την επιστήμη της Διοίκησης, μία αρνητική κριτική επηρεάζει πολλαπλάσιους χρήστες απ' όσους επηρεάζει μια θετική κριτική.  

Συχνά γίνεται λόγος περί μάρκετινγκ και εθνικής στρατηγικής στον τουρισμό και πολλοί αναφέρουν το επιτυχημένο μοντέλο που ακολουθεί η Τουρκία, αντιδιαστέλλοντας το με το ελληνικό πρότυπο του «βλέποντας και κάνοντας». Πράγματι, η επιτυχία της γείτονος χώρας οφείλεται εν πολλοίς στη δυναμική, σταθερή και άκρως επαγγελματική προσέγγιση που ακολουθεί σε θέματα μάρκετινγκ, η οποία φυσικά συνδυάζεται και με ένα πολύ μεγάλο μπάτζετ. Όμως αυτή είναι η μισή αλήθεια. Κι αυτό γιατί υπάρχει και το εξίσου σημαντικό κομμάτι της κουλτούρας και νοοτροπίας ενός λαού. Διότι όσο καλή στρατηγική και αν χαράξεις και όσο πιστά και αν την τηρήσεις, δε θα έχει κανένα αποτέλεσμα αν οι τουρίστες φεύγουν δυσαρεστημένοι επειδή π.χ. τη μια ημέρα δεν κυκλοφορούσε το μετρό και τα λεωφορεία, την άλλη μέρα που είχαν σχεδιάσει να επισκεφτούν κάποιο ελληνικό νησί έπεσαν πάνω στην απεργία της ΠΝΟ ή όταν επέστρεφαν στο αεροδρόμιο ο ταξιτζής τους «έκλεψε».  

Να μην παρεξηγηθούμε: η απεργία προφανώς και είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε πολίτη που θεωρεί ότι θίγονται τα εργασιακά του δικαιώματα. Αλλά αυτό ισχύει στο βαθμό που ο τρόπος διεκδίκησης των αιτημάτων δεν στρέφεται κατά της κοινωνίας (όπως δυστυχώς είθισται στη χώρα μας), επιβαρύνοντας την καθημερινότητα των υπολοίπων πολιτών. Ειδάλλως βρίσκεσαι στη δυσάρεστη θέση ως επαγγελματίας να δικαιολογείσαι για πράγματα για τα οποία δε φταις και δεν μπορείς καν να τα επηρεάσεις.  

Για να κάνω πιο συγκεκριμένα τα παραπάνω θα κλείσω με μια προσωπική ιστορία. Όλοι όσοι έχουν κάποια σχέση με τον τουριστικό κλάδο θα έχουν να αναφέρουν κάποιο παρόμοιο περιστατικό σαν αυτό: Η κινέζα τουρίστρια που πλήρωσε για να έρθει στη χώρα μας με σκοπό να επισκεφτεί τα νησιά και τις τελευταίες μέρες «ζει το μύθο της» εγκλωβισμένη μεταξύ της Κορίνθου, του Πειραιά και του... Mall. Στην κυριολεξία τραβάει τα μαλλιά της κάθε πρωί που μαθαίνει ότι δεν υπάρχουν πλοία. Τρέμω και μόνο στη σκέψη του τι θα γράψει και τι θα πει για τη χώρα μας όταν γυρίσει πίσω στην πατρίδα της... 

Δημοσιεύτηκε στη Lifo στις 6.2.2012