Συνδικαλιστές εναντίον κοινωνίας

Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκε η κυβέρνηση το θέμα των απεργιών στο Μετρό και ειδικότερα η απόφαση της επίταξης των εργαζομένων προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις. Διακεκριμένοι καθηγητές Εργατικού Δικαίου υποστήριξαν πως η Συντεταγμένη Πολιτεία κινήθηκε στα όρια της νομιμότητας. Σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Ι. Ληξουριώτη, η κυβέρνηση αντί να χρησιμοποιήσει το μέτρο της «αναγκαστικής εργασίας», θα έπρεπε να εφαρμόσει το άρθρο 14 του νόμου 1264/1982 και να προχωρήσει σε απολύσεις και αγωγές κατά των εργαζομένων για διαφυγόντα κέρδη.

Νομικά η προσέγγιση αυτή είναι προφανέστατα ορθή, ωστόσο όταν σύσσωμη η αντιπολίτευση και το… ένα τρίτο της συγκυβέρνησης είναι στα κάγκελα και σιγοντάρουν τους συνδικαλιστές, πιθανολογούμε ότι πολιτικά μια τέτοια απόφαση δεν θα μπορούσε να σταθεί και θα προκαλούσε πολλαπλάσιους κραδασμούς από όσους προξένησε η επιλογή της επίταξης.

Κι έστω, για την οικονομία της συζήτησης να δεχθούμε την επιχειρηματολογία των συνδικαλιστών ότι η επίταξη είναι «ακραίο μέτρο» (πιο ακραίο, άραγε, από τις απολύσεις που προβλέπει ο νόμος;). Το να κρατάς όμηρο ολόκληρη την κοινωνία, το να μη συμμορφώνεσαι με δικαστικές αποφάσεις, το να θες να εξαιρεθείς από το ενιαίο μισθολόγιο επειδή έχεις τη δύναμη και τα μέσα να εκβιάζεις και το να κάνεις κατάληψη στο αμαξοστάσιο τι είναι; Επαναστατικό δικαίωμα;

Ας σοβαρευτούμε. Η αλήθεια είναι ότι η συμπεριφορά των εργαζομένων στο Μετρό δεν είναι κάτι το καινοφανές. Πρόκειται για την πιο ξεκάθαρη απεικόνιση της νοοτροπίας που μας οδήγησε στη χρεοκοπία: της κοσμοθεωρίας σύμφωνα με την οποία ο καθένας κοιτάζει το προσωπικό του συμφέρον αδιαφορώντας με τον πλέον εμφατικό τρόπο για το αν οι επιλογές του επηρεάζουν την υπόλοιπη κοινωνία.

Το πόσο πολύ έχει διαβρώσει η συγκεκριμένη προσέγγιση τον κοινωνικό ιστό αποδεικνύεται τόσο από το γεγονός ότι έχει οικουμενική εφαρμογή, όσο και από τα καταστροφικά αποτελέσματά της σε μακροοικονομικό και σε κοινωνικό επίπεδο· αφορά τις κυβερνήσεις που εξυπηρετούσαν την εκλογική τους πελατεία γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων τις μεσοπρόθεσμες συνέπειες των «παροχών», τον ελεύθερο επαγγελματία που δεν κόβει αποδείξεις για να γλιτώσει την καταβολή φόρων,  μέχρι τις κοινωνικές ομάδες που εκβιάζουν για να μην αλλάξει τίποτα (όχι μόνο τώρα, αλλά από την εποχή που «λεφτά υπήρχαν» και μοιράζονταν αφειδώς σε όποιον είχε κάποιο μέσο πίεσης).  Είναι, με άλλα λόγια, η ατομικιστική λογική του «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» και τα αποτελέσματά της είναι πλέον εμφανή παντού γύρω μας.

Αυτή η λογική αντικατοπτρίζεται ευκρινέστατα στον λόγο του γενικού γραμματέα του Σωματείου των εργαζομένων στο Μετρό (Ρ/Σ ΣΚΑΪ): "Είμαστε μια χαρά, αντέχουμε, καλό κουράγιο". Πρόκειται για την πιο ακραία έκφανση κυνισμού, σεχταρισμού και περιχαράκωσης μιας κοινωνικής ομάδας εις βάρος του συνόλου. Προσέξετε: Ο κ. Τσακός δεν ένιωσε καν την ανάγκη έστω να προσποιηθεί ότι συμπάσχει με την κοινωνία που αγκομαχούσε επί εννέα μέρες στους δρόμους ή να ζητήσει τουλάχιστον μια συγγνώμη.

Δυστυχώς έπειτα από τρία μνημόνια, μια κοινωνικο-οικονομική κατάρρευση και τη χρεοκοπία του μοντέλου ανάπτυξης με «δανεικά», τίποτα δεν φαίνεται να έχει αλλάξει στο πεδίο από το οποίο κρίνεται κατά κανόνα το μέλλον ενός έθνους: τη νοοτροπία. Ακόμα νομίζουμε ότι βρισκόμαστε στο 2008. Τουλάχιστον αυτό δείχνουν οι πρακτικές μας.

Δημοσιεύτηκε στο protagon στις 27.01.2012