Τρίτη, Ιουνίου 17, 2008

Τηλεοπτικοί μετασεισμοί

Τι ακολουθεί έναν μεγάλο (ή λιγότερο μεγάλο) σεισμό είναι λίγο έως πολύ γνωστό. Δε μιλάμε βέβαια για τη μετασεισμική ακολουθία, αλλά για τους τηλεοπτικούς μετασεισμούς. Ο προ εβδομάδος σεισμός στην Πελοπόννησο δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Για μια ακόμα φορά το χτύπημα του Εγκέλαδου διαδέχθηκαν οι ανθρώπινες ιστορίες, οι υπερβολές και οι κινδυνολογίες και –φυσικά– η κόντρα των σεισμολόγων για το ποιος προέβλεψε πρώτος το γεγονός.

Ο απεγκλωβισμός του εννιάχρονου κοριτσιού από το χωριό Φώσταινα συγκίνησε τους πάντες, γι’ αυτό και έπαιξε στα δελτία ειδήσεων. Το θέμα όμως έπρεπε να τελειώσει τη στιγμή που η μικρή βγήκε σώη και αβλαβής από τα ερείπια αυτού που κάποτε ήταν το σπίτι της. Φευ! Την επόμενη μέρα δημοσιογράφοι της τηλεόρασης επισκέφτηκαν το κοριτσάκι στο νοσοκομείο για να το ρωτήσουν πως αισθάνεται και αν φοβήθηκε! Αν και οι ερωτήσεις τους ήταν εξαιρετικά κοινότυπες, το θέμα είναι άλλο: ότι οι ρεπόρτερς λησμόνησαν –και δεν ήταν η πρώτη φορά– πως η μικρή κάνει προσπάθειες να ξεχάσει όσα τραγικά πέρασε κι ότι και μόνο η παρουσία των καμερών εκεί επιτείνει την ψυχική της φθορά, καθότι αναγκάζεται να ανακαλέσει στη μνήμη της τις δύσκολες στιγμές.

Όταν η ανθρώπινη ιστορία εξαντλήθηκε σειρά πήραν οι κόντρες των σεισμολόγων. Κόντρες άνευ ουσίας, βέβαια, μιας και πολύ λίγοι από τους προσκεκλημένους επιστήμονες αποφάσισαν να μιλήσουν… επιστημονικά. Στην πλειονότητά τους οι παρευρισκόμενοι στα τηλεπαράθυρα κοντραρίστηκαν για λάθος λόγους: διαφώνησαν για το ποιος προέβλεψε πρώτος τον σεισμό, μίλησαν για «επερχόμενους καταστροφικούς σεισμούς», αλλά απέφυγαν να επιχειρηματολογήσουν με επιστημονικό και προπαντός ψύχραιμο τρόπο για το τι σημαίνει το συγκεκριμένο γεγονός τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Όμως αυτή η τακτική δεν είναι καθόλου ανώδυνη. «Οι υπερβολές έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ανησυχίας και της ανασφάλειας των πολιτών» σημειώνει σε συνέντευξη του στην «Ελευθεροτυπία» ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου κ. Γιώργος Σταυρακάκης. Η ανασφάλεια, αίσθημα ανησυχίας και φόβου για τα μελλούμενα, που παρατηρείται στις κοινωνίες μετά από καταστροφικά γεγονότα όπως π.χ. ένας σεισμός, επιτείνεται από την ανεύθυνη στάση μερίδας της επιστημονικής κοινότητας. «Μερικές φορές δεν γίνεται σεισμολογία, γίνεται παρασεισμολογία» καταλήγει ο κ. Σταυρακάκης, χαρακτηρίζοντας το φαινόμενο καθαρά ελληνικό.

Το χειρότερο είναι ότι οι τηλεοπτικές αψιμαχίες μεταξύ των σεισμολόγων δεν κάνουν κακό μόνο στην κοινωνία, ούτε απλώς μειώνουν την αξιοπιστία των –πανταχόθεν βαλλόμενων ούτως ή άλλως– δελτίων ειδήσεων, αλλά –όπως γράφει ο Πάσχος Μανδραβέλης στην «Καθημερινή»– «απαξιώνουν ένα ερευνητικό κλάδο». Είναι λογικό: όταν ένας ολόκληρος επιστημονικός κλάδος διασταυρώνει τα ξίφη του με κραυγές μέσω της τηλεόρασης και μάλιστα για θέματα ελάσσονος σημασίας, είναι προφανές πως χάνει σε αξιοπιστία.

Το «Βήμα» έθεσε την περασμένη Τρίτη μέσω του κύριου άρθρου του το θέμα στις σωστές του διαστάσεις: «Οι σεισμοί ταλαιπωρούν τη χώρα αιώνες. Οι σεισμολόγοι (με μερικές λαμπρές εξαιρέσεις) εδώ και μερικές δεκαετίες. Μπορεί μάλιστα να πει κανείς ότι ορισμένοι από αυτούς είναι σχεδόν το ίδιο επικίνδυνοι». Και για την κοινωνία και για την ίδια τους την επιστήμη…

Δ. Τζ.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Θάρρος» στις 15.06.2008

5 σχόλια:

Σοφία είπε...

Πολύ σωστά τα είπε το Βήμα, αλλά κι εσύ! Συμφωνώ απόλυτα.

ritsmas είπε...

Ξέρεις, είναι ένα από τα ελληνικά χαρακτηριστικά. Είναι αυτό που λέμε μια ακόμη ιδιαιτερότητα στον ελλαδικό χώρο. Και δεν εννοώ τους σεισμούς με τους οποίους τελικά παμε πακέτο, αλλά τις επιστημονικές διαμάχες , οι οποιες στοχεύουν, όχι ολες, αλλά τις περισσότερες φορές στην εξασφάλιση κονδυλίων. Ομολογώ ότι με λυπεί, αλλά ποιός στην Ελλάδα νοιάζεται για τα συναισθήματα του άλλου ; Κανείς

Δ. Τζ. είπε...

@σοφία: Καλησπέρα Σοφία. Νομίζω ότι το θέμα είναι να παραδειγματιστούμε από τέτοια περιστατικά και να αφήνουμε τις Κασσάνδρες στην τηλεοπτική μοναξιά τους. Όμως γιατί κάτι μου λέει ότι οι από τηλεοράσεως κόντρες των σεισμολόγων θα επαναληφθούν στον επόμενο σεισμό;

@ritsmas: Πάνω σε αυτό που λες για τα κονδύλια διάβασα ένα πολύ ωραίο κείμενο του Πάσχου Μανδραβέλη στην "Κ" της περασμένης Κυριακής. Κατά τ' άλλα, αυτό που συμβαίνει με τους σεισμολόγους και τις προβλέψεις εν είδει "Πάμε Στοίχημα" δεν είναι κάτι πρωτοφανές. Πολλά ζητήματα σε αυτή τη χώρα συζητούνται από τηλεοράσεως, ενώ δε θα ‘πρεπε. Πιστεύω ότι λυπεί πολλούς ριτς όλο αυτό, αλλά δυστυχώς έτσι παίζεται το παιχνίδι. Καλό σαββατοκύριακο!

Unknown είπε...

Aπορώ γιατί τέτοια σεισμομανία σε αυτή την χώρα λες και αλλού δεν συμβαίνουν. Εντάξει για τα κανάλια το ξέρουμε, απ' την μύγα ξίγκι θέλουν να βγάλουν, αλλά ακόμη δεν έχουμε καταλάβει πλήρως το παιχνίδι που παίζεται με τις επιδοτήσεις και τον "πόλεμο" των σεισμολόγων.

Η τηλεόραση έχει αντικαταστήσει τους θεσμούς σε αυτή την χώρα, όχι ως 4η Εξουσία, αλλά ως 1η πλέον!

Καλησπέρα φίλε μου.

Δ. Τζ. είπε...

@samael: Δυστυχώς το που θα πάνε τα κονδύλια για τη σεισμολογία δεν κρίνεται σε χώρους επιστημονικής έρευνας, αλλά στα τηλεπαράθυρα. Όπως αρκετά πράγματα σε αυτή τη χώρα, έτσι και οι επιστημονικές συζητήσεις γίνονται στην τηλεόραση. Δε θα έπρεπε να μας εκπλήσει…

Καλή εβδομάδα φίλε samael.