Τρίτη, Ιανουαρίου 22, 2008

Η απαξίωση της πολιτικής και μια πιθανή διέξοδος από την κρίση

Το πολιτικό στερέωμα –με τη σημερινή του μορφή– σχετικά αργά, αλλά σταθερά απαξιωνόταν τα τελευταία χρόνια. «Ύποπτα» ζητήματα, όπως διορισμοί ημετέρων, οικονομικές ατασθαλίες, συναλλαγές κάτω από το τραπέζι κλπ. έβγαιναν και βγαίνουν σχεδόν σε καθημερινή βάση στην επιφάνεια, δημιουργώντας ένα νοσηρό κλίμα και μια αίσθηση γενικότερης απαξίωσης της πολιτικής. Πολύ συχνά, τα πρώτα θέματα στην ατζέντα της επικαιρότητας είναι σκάνδαλα (ή υποθέσεις με «οσμή» σκανδάλου), κι έτσι η πολιτική αυτή καθαυτή περνάει σε δεύτερο πλάνο, δίνοντας τη θέση της στην ακατάσχετη σεναριολογία και στη δημοσιογραφία της «κλειδαρότρυπας».

Υπεύθυνα για την προαναφερθείσα απαξίωση της πολιτικής είναι σαφώς και τα δύο κόμματα εξουσίας και –σε μικρότερο βαθμό– τα υπόλοιπα κόμματα που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο.

Οι εκ περιτροπής κυβερνόντες (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ), φέρουν ευθύνες τόσο για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκαν τα δημόσια ταμεία, όσο και για τις επιλογές των στελεχών του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Τα κριτήρια αξιολόγησης και επιλογής των διοικητών και των υπαλλήλων των δημοσίων υπηρεσιών ήταν κατά κανόνα κομματικά. Αυτό δε θα δημιουργούσε ιδιαίτερο πρόβλημα, αν τα στελέχη που επιλέχθηκαν ήταν σε θέση να φέρουν εις πέρας τις υποθέσεις που τους ανατέθηκαν. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, άτομα που τοποθετήθηκαν σε θέσεις ευθύνης, αποδείχθηκαν κατώτερα των περιστάσεων. Κι αυτό γιατί στην κομματική επετηρίδα δεν προωθούνται οι κατά κανόνα ικανότεροι διαχειριστές, αλλά αυτοί που (λόγω συγκυριών ή γνωριμιών) βρίσκονται πιο κοντά στο περιβάλλον του πρωθυπουργού ή των αρμόδιων υπουργών.

Άμοιρα ευθυνών, βέβαια, δεν είναι και τα μικρότερα κόμματα. Αυτό που θα περίμενε ο πολίτης από τους φορείς της ελάσσονος αντιπολίτευσης, θα ήταν ένα εναλλακτικό πλάνο για τη χώρα. Διότι, δεχόμαστε την κριτική ότι ο τόπος δεν πάει μπροστά. Αλλά δυστυχώς η διάγνωση δεν αρκεί. Για να υπάρξει πρόοδος χρειάζονται και συγκεκριμένες (υλοποιήσιμες) προτάσεις, τις οποίες τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν κατέθεσαν ποτέ. Αντί αυτού, επέλεξαν –μηδέ της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαιρουμένης– τη λογική της στείρας άρνησης, τον εύκολο δρόμο του «όχι» σε οτιδήποτε πρότειναν οι κυβερνήσεις.

Με όλα αυτά οδηγούμαστε στη σημερινή κατάσταση, όπου οι πολιτικοί καταλαμβάνουν μια από τις χαμηλότερες θέσεις στην εκτίμηση των πολιτών, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Ο πολίτης έχει συνδέσει την πολιτική με έννοιες που καθόλου δεν την τιμούν, όπως διαπλοκή, διαφθορά, αδιαφάνεια, κομματοκρατία, μετριοκρατία. Δυστυχώς, τίποτα δεν είναι πιο επικίνδυνο από το σημείο που οδηγούμαστε σήμερα, την αποστροφή των πολιτών για τα πολιτικά πράγματα. Τέκνο αυτής της αποστροφής είναι η αδιαφορία για τα κοινά. Και αυτό διότι είναι πολύ πιο εύκολο να πεις «δε βαριέσαι, γιατί να κάθομαι να ασχολούμαι με αυτούς», από το να προσπαθήσεις να ανατρέψεις την υφιστάμενη κατάσταση. Αυτή η αποστροφή, όμως, μπορεί να έχει πολύ επικίνδυνη κατάληξη. Πολίτες που δεν ασχολούνται με τα κοινά, που δεν ενημερώνονται, δε συζητούν τα της πολιτικής γίνονται πιο εύκολα «έρμαια» της οποιασδήποτε εξουσίας.

Φτάνουμε λοιπόν σε ένα σημείο στο οποίο οφείλουμε να δούμε πως μπορούμε να βγούμε από το τέλμα. Υπάρχει τρόπος να συζητήσουμε ξανά καθαρά πολιτικά (και όχι παραπολιτικά); Φαίνεται στον ορίζοντα κάποια κυβέρνηση η οποία θα μπορούσε να συμφωνήσει στην προώθηση μερικών βασικών μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα και που δεν προωθούνται λόγω «πολιτικού κόστους»; Η απάντηση μου είναι ναι. Και η λύση στα δικά μου μάτια δεν είναι άλλη από τη συνεργασία των δύο κομμάτων εξουσίας.

Τόσο στη Νέα Δημοκρατία, όσο και στο ΠΑΣΟΚ, πέρα από πολλούς μέτριους πολιτικούς, υπάρχουν και αρκετά αξιόλογα στελέχη. Φανταστείτε λοιπόν να κάθονται στο ίδιο τραπέζι ο Σουφλιάς με τη Διαμαντοπούλου, η Ντόρα με το Βενιζέλο, ο Παυλόπουλος με τον Πάγκαλο. Αν και η εικόνα μου φαίνεται κάπως ξένη με τα πολιτικά ήθη της χώρας μας, ωστόσο θεωρώ ότι αυτή η συνεργασία φαντάζει ως μια λύση με αρκετές πιθανότητες επιτυχίας. Καταρχάς, γιατί –λόγω του «μοιράσματος» της τράπουλας– θα τίθεντο αυτόματα στο περιθώριο ανίκανα στελέχη, που έχουν επιτελικές θέσεις σήμερα. Έπειτα, τα ίδια τα κόμματα θα ήταν αναγκασμένα εκ των πραγμάτων να συνεργαστούν και να παράξουν έργο, ειδάλλως θα φθείρονταν ακόμα περισσότερο στη συνείδηση των πολιτών. Τρίτον, διότι τα πρόσωπα που προαναφέρθηκαν –όπως και μερικά ακόμη– έχουν περισσότερους κοινούς τόπους μεταξύ τους, από ότι με ορισμένα στελέχη στο εσωτερικό των παρατάξεών τους, άρα θα ήταν μάλλον εύκολο να συνεργαστούν.

Με το πολιτικό σύστημα απαξιωμένο και σχεδόν σε πλήρη ακινησία και με δεδομένο ότι ο εκλογικός νόμος που θα ενισχύσει το πρώτο κόμμα με το μπόνους των πενήντα εδρών θα ισχύσει από τη μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση, υπάρχουν ισχυρές πιθανότητες να επιβεβαιωθεί το σενάριο του «μεγάλου συνασπισμού». Το αν αυτό το σενάριο αποδειχθεί μια επαρκής (πλην όμως μεταβατική) λύση για τη διέξοδο της χώρας από την κρίση, μένει να αποδειχθεί. Πάντως, υπάρχουν ενδείξεις πως στο τέλος του τούνελ υπάρχει φως. Ίσως λοιπόν από τη γενικότερη αρνητική συγκυρία να βγει κάτι καλό…

Δ. Τζ.

7 σχόλια:

ΠΡΕΖΑ TV είπε...

Ο καθε λαος εχει τις κυβερνησεις που του αξιζουν...Αυτο ξερω εγω...

Ανώνυμος είπε...

Γινεται ηδη λογος για το τελος του δικομματισμου στις εφημεριδες και στις συζητησεις αλλα πιστευω πως θα αργησει πολυ να γινει πραξη, αν γινει ποτε δηλ.

Ανώνυμος είπε...

Συμφωνώ με τη λογική ότι οι εξελίξεις θα έρθουν "από τα πάνω". Προς ποια κατεύθυνση και αν αυτή θα έχει τη μορφή της εξαγωγής από το τέλμα, ΄δεν γνωρίζω. Κάνω πάντω τις υποθέσεις μου και εγώ - όπως σωστά παραθέτεις και εσύ τις δικές σου.

cinderella είπε...

Με τόσα τρεχάματα είχα καιρό να περάσω για να διασταυρωθούμε καλέ Δ. Τζ.! Ζητώ εκ των προτέρων λοιπόν την κατανόηση σας, στη φτωχή πλην τίμια παξιμαδοκλέφτρα που τρέχει και δε φτάνει!

Στα δικά μας τώρα. Εν πρώτοις θα συμφωνήσω με τον πρέζα τv. Πάρα πολύ όμως.

Στη συνέχεια θέλω να θέσω τις αμφιβολίες μου ως προς το νέο εκλογικό νόμο και το κατα πόσο θα υποστηρίξει τις κυβερνήσεις συνασπισμού. Με αυτή την αλλαγή όπου η ψαλίδα του πρώτου με το δεύτερο κόμμα ανοίγει από 40 σε 50 έδρες καθιστάται αυτόματα σαφές οτι δεν θα υπάρχει κυβέρνηση μη αυτοδύναμη. Νομίζω οτι αυτός είναι και ο κύριος λόγος που προωθείται αυτή η αλλαγή. Τώρα που θα βρεθούν οι 10 έδρες παραπάνω και ποιος θα πληρώσει τη νύφη είναι ένα άλλο ζήτημα. Πίστεύω οτι ο μεγάλος χαμένος θα είναι η εκάστοτε αξιωματική αντιπολίτευση που θα βγαίνει πολύ αδύναμη ενώ παράλληλα νομίζω οτι δεν θα ξαναδούμε πεντακομματική βουλή στο ελληνικό κοινοβούλιο. Νομίζω οτι η επιστροφή στη χρυσή εποχή του 1996 όπου ο δικομματισμός μεσουρανούσε και η βουλή είχε τρία κόμματα νομίζω ότι είναι ο στόχος αυτής της κυβέρνησης.

Καλημέρες είπα; Δεν είπα! Καλημέρες Δ. Τζ. μου και υπόσχομαι να μην ξαναχαθώ για τόσο πολύ!!

Ανώνυμος είπε...

Πραγματικά φίλς δ.τζ με κάλυψες στ έπακρο.

Σίγουρα ο δικομματισμός είναι υπεύθυνος για πολλά δεινά, όπως και ο διπολισμός σε κάθε έκφανση της ελληνικής πραγματικότητας, όμως και τα μικρότερα κόμματα πρέπει να εκμεταλλευτούν τα λάθη των "μεγάλων".

Η στείρα αντιπαράθεση κι ο αρνητισμός δεν οδηγούν πουθενά. Πάντως η αριστερά εδώ και πολλάαααα χρόνια αναλώνεται σε προτάσεις που δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν. Ίσως επειδή γνωρίζει ότι δεν θ'αλλάξει τίποτα και θέλει τουλάχιστον να κρατήσει τα μαγαζάκια της στο Σύστημα προβάλοντας παράλληλα την βιτρίνα του εναλλακτικού και του επαναστατικού.

Συγχαρητήρια για την διεισδυτική σου ματιά.

ritsmas είπε...

Ωραιο , εμπεριστατωμένο κειμενο Δημητρη. Μπραβο... και φυσικά οιλαοί εχουν τους ηγετες που τους αξίζουν αλλά παραγινε νομίζω
ριτς

Δ. Τζ. είπε...

@πρέζα tv: Εν μέρει ισχύει αυτό. Διότι, σε τελική ανάλυση, οι πολιτικοί κάθε χώρας λειτουργούν στα πλαίσια που ορίζει η κοινωνία...

@anisixos: Το τέλος του δικομματισμού! Αλήθεια, πόσες φορές έχει ακουστεί αυτή η φράση τις τελευταίες δεκαετίες; Αν και η κρίση πολιτικής αντιπροσώπευσης που περνάει η χώρα φαίνεται πως είναι βαθιά, ωστόσο νομίζω ότι απέχουμε πολύ ακόμα από αυτό το σημείο. Πάντως, θα έχει ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση το αν τελικά θα κάνει κόμμα ο κ. Βενιζέλος.

@evangelos: Αυτή τη στιγμή, σωστά, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κόσμος πλέον δείχνει με κάθε τρόπο την αποστροφή του για τα πολιτικά πράγματα. Αν αυτή η αποστροφή οδηγήσει σε μια νέου τύπου πολιτικοποίηση ή σε πλήρη αδιαφορία για τα κοινά μένει να αποδειχτεί...

@cinderella: Καλησπέρα cinderella μου. Δείχνω κατανόηση, εξάλλου κι εγώ τις τελευταίες μέρες τρέχω συνέχεια! Επί του προκειμένου: ο νέος εκλογικός νόμος αποσκοπεί στο να υπάρχουν ισχυρές μονοκομματικές κυβερνήσεις. Όμως υπάρχει το δεδομένο ότι ο νέος νόμος θα ισχύσει από τη μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση. Μέχρι τότε, ίσως έχουμε αναταράξεις και σημαντικές διαφοροποιήσεις στο πολιτικό σκηνικό (κόμμα Βενιζέλου;).

@samael: Θα συμφωνήσω με αυτό που λες φίλε samael. Δυστυχώς, η Αριστερά με τα χρόνια έγινε κι' αυτή μέρος του όλου συστήματος. Άρα, έχει κάθε λόγο να επιδιώκει να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν, άσχετα αν άλλα λέει...

@ritsmas: Χαίρεται ριτς και ευχαριστώ πολύ για τα καλά λόγια. Είναι βέβαιον ότι το κακό παράγινε. Όπως είπα και στον ευάγγελο να δούμε σε τι θα οδηγήσει αυτή η αποστροφή του κόσμου...